‘Bewaak je vrije tijd, als je veel bereikbaar bent’

Werkdruk? Bedrijfspsychologe Marieke den Ouden

Maastricht – Door drs. Nicole Mulders – Ongeveer vijf procent van de werknemers is werkverslaafd, bij ondernemers kan dat percentage nog hoger liggen. Het kan fout gaan wanneer iemand een dwangmatige neiging heeft om hard te werken. Bedrijfspsychologe Marieke den Ouden: “Sommigen kunnen zo’n levenswijze helemaal niet managen. Dat is het probleem. Zeker met de huidige technologie.”

 

Kortdurende stress is prima. Maar je moet niet elke week struikelend het weekend halen.

De voortdurende bereikbaarheid, vooral door de technologische mogelijkheden, is volgends haar één van de grootste problemen tegenwoordig. “Overal kunnen werken heeft prettige kanten”, aldus Den Ouden. “Maar je moet er wel mee weten om te gaan. Het is makkelijk om dag en nacht te werken. Je kunt bij je ontbijt al je smartphone checken voor berichten.” Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat mensen soms meer uren maken op hun werk om hun thuissituatie te ontvluchten. “Soms kan het voor iemand heel prettig zijn lang op kantoor te vertoeven, want daar is het rustiger en voorspelbaarder dan thuis.” Vroeger werkten we van negen tot vijf, en hoefden niets meer aan het werk te doen als we thuis waren. “Een werkgever verwachtte dat toen ook niet van je”, aldus Den Ouden. “Toen was het werk meer afgebakend. Dat heeft een prettige kant. Denk alleen maar aan de andere sfeer die je krijgt als van je werk naar huis rijdt. Je kunt dan als het ware rustig ‘afschakelen’ van de werkdag. Moet je thuis nog werken, dan is het een heel andere beleving.”

Binding ondanks het Nieuwe Werken
De economische ontwikkeling – en daarmee het werk – gaat razendsnel tegenwoordig, en het is niet voor iedereen duidelijk hoe daarmee om te gaan. “Belangrijke issues bij het Nieuwe Werken (de vorm van werken waarbij door de techniek werknemers zelfstandiger hun werk kunnen doen en men plaats- en tijdonafhankelijk kan werken, red.) is hoe werknemers de binding bij hun bedrijf en afdeling houden, hoe werkgevers hen moeten aansturen als dat niet op aanwezigheid is en hoe zij elkaar kunnen blijven zien.”

Struikelend naar het weekend 
Het is een trend om druk te zijn. Ook om te zeggen dat je het druk hebt. “Een beetje stress is goed voor je. Naar een deadline toewerken is prima. Maar belangrijk is na die drukte te kunnen ontspannen. Kortdurende stress is prima. Maar je moet niet elke week struikelend het weekend halen. Langdurend onder druk staan is slecht. Dan raak je uitgeput.” Te lang stress is niet vol te houden. “Vaak zie je dat die moeheid tijdens de vakantie eruit komt. En een burn-out kan zich juist tijdens je vakantie voor doen. Je voelt dan pas hoe moe je eigenlijk bent.” En wat steeds vaker voorkomt: op vakantie bereikbaar zijn voor je werk via social media. “Dat ligt veel druk op mensen. Een boek lezen is echt ontspannender.”

Kies
Den Ouden heeft een belangrijk advies: “Kies. Dat is het allerbelangrijkste. Maak een keuze voor wat je echt belangrijk vindt. Doe het scherm van je computer vaker uit. Wees niet altijd telefonisch bereikbaar.” Ook weet ze dat het handig kan zijn wanneer je partner je houdt aan afspraken die je samen hebt gemaakt, zodat je op tijd stopt met je werk. “Die signaalfunctie kan handig zijn.” Ook nemen mensen een time-out, om even tot rust te komen. Werkgevers mogen wat haar betreft alerter zijn. “De leiding moet er voor zorgen dat mensen het werk binnen hun uren aan blijven kunnen en het niet alleen redden door voortdurend aan het werk te zijn. Heel belangrijk.” Maakt ze zich zelf schuldig aan de valkuilen die ze zo goed kent? “Ik moet zelf opletten niet teveel te doen. Want naast mijn eigen praktijk geef ik les op de universiteit. Op internet volg ik ook veel beroepsdiscussies. Ik houd erg van mijn werk, maar bewaak mijn grenzen wel goed. Ik probeer daar goed op te letten.”

Marieke den Ouden heeft haar eigen praktijk Den Ouden Consult, dat bedrijfspsychologie in de praktijk brengt. Haar nadruk ligt op werk en gezondheid door verzuim binnen organisaties te verlagen en mensen met klachten te ondersteunen bij terugkeer naar het werk. Marieke den Ouden studeerde Medische Biologie en Sociale en Organisatiepsychologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Ze promoveerde in de Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht en volgde een postdoctorale specialisatie Arbeid en Gezondheid.

maart 2012, Zuid-Limburg