Venray – Door drs. Nicole Mulders – Boosheid, ergernis en frustraties zijn de meest voorkomende, vervelende emoties op de werkvloer. Het voordeel ervan: het kan aanzetten tot actie. Het nadeel: ben je té boos (of té gefrustreerd/té gekrenkt), dan bereik je niets. “Gedrag mag niet bedreigend zijn.”
“Ben assertief”, beveelt Theo IJzermans aan.
Een beproefde manier om vervelende werksituaties en de bijbehorende nare stress het hoofd te bieden, is de Rationele Effectiviteitstraining (RET), die psycholoog en coach Theo IJzermans in het boek ‘Hoe maak ik van een olifant weer een mug?’ uit de doeken doet. RET in het kort: een gebeurtenis leidt – via allerlei overtuigingen die je over die gebeurtenis hebt – tot een bepaalde reactie, zoals emotie en gedrag.
Frustratie
Verkeerde denkpatronen (niet de gebeurtenis zelf) zorgen er volgens de RET voor dat je van dagelijkse gebeurtenissen veel last kunt hebben. Door te erkennen dat je zélf een rol speelt bij het ervaren van die frustratie, voel je je minder gestresst. Kunst is je foute overtuigingen te vervangen door juiste ideeën. “Stel, die felbegeerde promotie gaat aan je neus voorbij”, licht IJzermans toe. “Misschien blijk je het talent er toch niet voor te hebben en is die ander gewoon beter in zijn werk. Of blijkt je baas de promotie aan een bevriende collega te hebben gegeven.” Een ander de schuld geven – ‘Mijn baas deugt niet’ – en/of jezelf slachtoffer voelen – ‘Dit kan ik niet aan’ – is weinig productief.”
Pijnlijk
Effectiever is proberen invloed uit te oefenen. “Wees assertief’, adviseert IJzermans. “Ga het gesprek met je baas aan”. Kun je de situatie niet veranderen, dan blijven twee keuzes over: pak je spullen en ga solliciteren of – mits je bij dat bedrijf wilt blijven – accepteer de pijnlijke werkelijkheid. En leer jezelf een andere, realistischere manier van denken aan. “De wereld is nu eenmaal niet altijd leuk, eerlijk of rechtvaardig.” De RET is volgens IJzermans voor iedereen geschikt, “mits je je in jezelf verdiept en echt wilt veranderen.” En dat is vaak pas als je ergens last van krijgt en de lijdensdruk niet meer te harden is. Of als je omgeving je erop wijst dat die je gedrag niet meer pikt.
EQ
Negatieve denkbeelden blijken dus weinig productief. IJzermans waarschuwt echter ook voor téveel optimisme en relativering. “Ondernemers die in al hun enthousiasme een bedrijf overnemen zonder over de risico’s na te denken, blijken soms binnen een paar jaar failliet te gaan. Een zekere scepsis en terughoudendheid zijn niet verkeerd.” Volgens IJzermans komt effectief functioneren grotendeels op emotionele intelligentie neer. “Ga je goed met je emoties om, stel je behoeftes op de korte termijn uit, ben je assertief, maar houd je ook op tijd je mond en houd je rekening met andermans emoties, dan doe je een goede gooi naar een succesvolle carrière.” Eén ontmoedigend feit: zulke vaardigheden liggen rond je tiende jaar al behoorlijk vast… “Maar, met methoden als RET valt er nog wel iets bij te leren.”
Info: www.ijzermans.org; Meer lezen? ‘Hoe maak ik van een olifant weer een mug?’ door Theo IJzermans en Roderik Bender (uitgeverij Thema).
Frustraties op de werkvloer: biezen pakken of blijven?
december 2008, Midden / Noord