Een bijproduct van vergrijzing is verzuring

Noordwijk/Venray – De promotor van ondernemerschap, zo mag hij wel genoemd worden: Arko van Brakel. Hij is sinds vorig jaar directeur van De Baak, centrum voor leiderschap en ondernemerschap. “Iemand als Richard Branson inspireert enorm.”

Wat betekent ondernemerschap voor jou? 
“Ondernemen is meer dan het oprichten van een bedrijf. Het gaat om een manier van denken. Lef staat daarbij voorop. Daarmee onderscheid je je. En als ondernemer moet je flexibel zijn. Bijvoorbeeld op veranderde omstandigheden. Daar moet je als ondernemer op inspelen. Of op een onzekere situatie. Belangrijk is dat je met je plannen een gezond bedrijf op kunt zetten en ervan kunt leven. Die plannen zijn niet heilig, want veranderende omstandigheden vragen je om die plannen steeds aan te passen. Maar vergis je niet, er zijn zoveel verschillende soorten ondernemers. Het grappige is trouwens dat sommige niet-ondernemers meer ondernemersvaardigheden in huis hebben dan diegenen met een eigen zaak.”

De Baak is dé plek voor leiders, ondernemers en professionals die op zoek zijn naar inspiratie, motivatie, kennis en inzicht.

Wat ontbreekt er bij sommige ondernemers? 
“Wat ik mis, is het grote denken. We dromen te klein. We hebben hier de houding dat we maar ‘normaal’ moeten doen. Maar hoe groter je denkt, hoe minder eventuele problemen opvallen. Die zijn dan relatief klein.
We leven in een maatschappij van vergrijzing. Een bijproduct van vergrijzing is verzuring. Een oudere bevolking is minder optimistisch en positief. Er is meer lef nodig. We gaan nu teveel uit van zekerheden. Als inspirerend voorbeeld zie ik Richard Branson. Hij heeft een grote droom: ruimtevluchten mogelijk maken voor burgers. Je kunt daar veel tegenin brengen, maar zijn droom is zo groots en richtinggevend dat alle problemen erbij in het niet vallen en het waard zijn om met innovaties te worden opgelost. Ik merk ook dat veel mensen, waaronder ondernemers, geen verantwoordelijkheid nemen. Dat is jammer. Mensen schuiven graag de verantwoordelijkheid af. Maar je kunt enkel jezelf veranderen. Niet de markt. Niet de maatschappij. Niet anderen.”

Gaat ondernemen altijd makkelijk? 
“Ondernemen gaat nooit alleen maar goed. Maar het taboe op falen moet ervan af. Falen zien we als slecht. Maar het is voor mij niet perse verkeerd. Je kunt er gigantisch van leren (Van Brakel heeft zelf jaren terug een burn-out gehad, red.). Sommigen gaan door na gevallen te zijn. Anderen niet. Maar iedereen kan opstaan. Succes betekent voor mij één keer meer opstaan dan dat je gevallen bent.”

Hoe vind je Nederland als ondernemersland? 
“Ondernemerschap is belangrijk voor Nederland. De Baak is daarvoor een mooi platform. Ik zie trouwens veel starters. Het klimaat hier is voor ondernemers niet slecht. Natuurlijk zijn er nog teveel regels, waar we vanaf moeten. Maar tegelijkertijd: iemand met goede ideeën laat zich echt niet uit het veld slaan door regels.”

Stimuleert Nederland ondernemers voldoende? 
“Ik denk dat de Nederlandse overheid, de politiek dus, te weinig perspectief biedt. Ik zie de kenniseconomie en innovatie als middelen, niet als doelen op zich. We moeten terug naar onze roots. Naar datgene waar we als land goed in waren: koopmanschap. Zo’n land moeten we willen zijn. Maar de politiek zit in een spagaat en vergeet aan de toekomst te denken.”

Wat heeft De Baak een ondernemer te bieden? 
“Ik zie onszelf echt als onderscheidend, vooral dankzij de mensen, de ervaring en wijsheid die we in huis hebben. Sommige kennis is letterlijk eeuwen oud, maar daardoor juist in onze samenleving actueler dan ooit. En wat actueel is, speelt een grote rol. Onze opleidingen zijn divers. Gaan bijvoorbeeld over leiderschap, over de wijze waarop we verbindingen maken, beslissingen nemen, keuzes maken, onderling communiceren. Ik geloof heilig in opleidingen. Ook ondernemerschap kun je leren. Maar uiteindelijk leer je ondernemen veruit het beste in de praktijk.”

Moest je lang twijfelen, toen je gevraagd werd De Baak te gaan leiden? 
“Ik ben blij dat ik de keus heb gemaakt het te doen. Toen ik gevraagd werd, was dat een enorme eer. Maar er was aanvankelijk een twijfel, omdat ik altijd ondernemer ben geweest. Iets heel anders. Toen ik op gesprek kwam, voelde het niet als sollicitatie, maar meer als een gedachtewisseling. Dat sprak me erg aan. En gaf de doorslag.”

Waar leg je de nadruk op?Mijn voorganger Harry Starren (Van Brakel volgde eind vorig jaar Harry Starren als directeur bij De Baak op, red.) ging uit van individueel leren en ontwikkelen. Dat was toen ook nodig. Ik leg de nadruk anders. Ik pleit voor meer samenhang. Omdat de maatschappij om verbinding vraagt. De focus is veranderd. Het is nodig dat we meer verbinding met elkaar zoeken. Ook als ondernemer.”

Netwerk De Baak -verbonden met VNO-NCW-  heeft een groot netwerk van ruim 400 specialisten uit binnen- en buitenland, die als docent willen optreden. Zij zijn verbonden aan (internationale) universiteiten, business schools, consultancy bureaus, innovatiecentra en kennisinstituten. Zij komen uit de politiek of de kunstwereld of hebben topfuncties in het bedrijfsleven en de (semi)overheid. Info: info@debaak.nl  
Van Brakel was mede-oprichter van Euronet Internet; de eerste commerciële internetprovider in Nederland en daarna succesvol met de onderneming PuntEDU; het eerste gespecialiseerde opleidingsinstituut voor internetopleidingen, dat snel uitgroeide tot marktleider in Nederland. Hij schreef ‘Nieuwe Helden’ en ‘Iedereen ondernemer.’

Tekst: Drs. Nicole Mulders

augustus 2013, Midden / Noord